Nederland klaarstomen voor de drone-toekomst
Jon Eikelenstam, Directeur Programma Luchtruimherziening bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, ziet in drones enorme mogelijkheden voor de Nederlandse samenleving. "De potentie van drones is gigantisch," zegt Eikelenstam enthousiast. "Of het nu gaat om medische transporten, inspecties van gevaarlijke leidingen, brandpreventie, of het onderhoud van windmolens; drones zijn bestaande technologieën met innovatieve toepassingen die de maatschappij echt verder kunnen brengen."
Eikelenstam staat sinds begin vorig jaar aan het hoofd van de programma's rondom onbemande luchtvaartuigen. Hoewel hij geen achtergrond heeft in de luchtvaartsector, kwam hij naar zijn huidige functie vanuit Economische Zaken, waar hij betrokken was bij de afbouw van de Groninger gaswinning. Zijn interesse in drones ontstond mede uit persoonlijke fascinatie. "Naast het feit dat ik gadgets fascinerend vind, trok vooral de maatschappelijke impact mij aan," vertelt hij openhartig.
Met het initiatief DroneBoost, dat Eikelenstam mede aanstuurt, wil het ministerie ervoor zorgen dat drones op een veilige en verantwoorde wijze in het Nederlandse luchtruim en de leefomgeving geïntegreerd worden. Hij verwijst naar een inspirerend voorbeeld uit Rwanda: "Toen we de DroneBoost lanceerden, vertelde iemand van de ANWB over Rwanda, waar medische leveringen per drone al heel gewoon zijn. Als dat daar kan, waarom hier dan niet? Natuurlijk hebben we hier andere uitdagingen, zoals privacy, infrastructuur en veiligheid, maar dit soort voorbeelden tonen duidelijk wat mogelijk is."
Te langzaam
Een van de grootste uitdagingen ligt volgens Eikelenstam in de spanningsboog tussen snelle innovatie en tragere regelgeving. "De markt heeft absoluut gelijk wanneer ze zegt dat wij als overheid soms te langzaam zijn. Innovatie gaat ontzettend snel, vooral met drones. Maar we moeten een zorgvuldige balans vinden tussen snelheid en het waarborgen van veiligheid en privacy. Eén incident kan het vertrouwen ernstig schaden. Daarom werken we aan regelgeving die flexibel genoeg is om nieuwe technologieën snel en veilig te integreren."
Hij ziet vooral maatschappelijke toepassingen als de sleutel tot brede acceptatie. "Medische drones die snel bloed of medicijnen afleveren, drones voor noodsituaties zoals inspecties van gevaarlijke locaties of zoekacties van politie en brandweer; dit soort toepassingen maken direct duidelijk welke voordelen drones kunnen bieden. Hiermee vergroten we de maatschappelijke acceptatie aanzienlijk," aldus Eikelenstam.
Toch erkent hij ook kritische geluiden uit de sector: "Bedrijven zeggen soms dat ze al veel verder zijn dan wat nu toegestaan is. Dat klopt deels ook. We willen uiteraard geen rem zijn op innovatie, maar de veiligheid en privacy van burgers moeten centraal blijven staan. Juist daarom proberen we met de DroneBoost vanuit concrete praktijkcases te leren en snel stappen vooruit te zetten."
Economische kansen
Binnen enkele jaren hoopt Eikelenstam aanzienlijke vooruitgang geboekt te hebben. "Mijn stip op de horizon is dat we drones structureel toestaan om buiten het zicht van de piloot (BVLOS) te vliegen. Als we binnen enkele jaren regelmatig drones zien die zelfstandig bepaalde trajecten afleggen, hebben we echt iets bereikt. Denk bijvoorbeeld aan drones die regelmatig langs snelwegen of spoorlijnen vliegen om inspecties uit te voeren, zonder dat iemand daar nog van opkijkt."
Daarnaast biedt de ontwikkeling van drones volgens Eikelenstam grote economische kansen voor Nederland. "Er is vanuit Defensie een sterke behoefte om ook de Nederlandse maakindustrie rondom drones te stimuleren. Als we die behoefte combineren met civiele toepassingen, creëren we economische groeikansen én versterken we onze internationale positie."
Eikelenstam concludeert met optimisme: "Met de DroneBoost willen we vooral laten zien wat nú al mogelijk is. We hoeven geen tien jaar te wachten om successen te boeken. Door nu concrete resultaten te behalen, laten we zien hoe waardevol drones voor Nederland kunnen zijn en vergroten we het draagvlak voor deze belangrijke en veelbelovende technologie."
